آیا تا به حال به مزایای برنامه نویسی اسکرچ برای کودکان جدا از این واقعیت که یکی از ضروری ترین مهارت های قرن 21 است، فکر کرده‌اید؟ چه بخواهیم چه نخواهیم ما در دنیای تکنولوژی زندگی می‌‌‌کنیم. بنابراین، داشتن مهارت های مناسب برای همراهی با دنیایی که هر روز در حال به‌روزرسانی است، ضروری است. در دنیای امروزی درگیر نکردن فرزندان به این وسایل امری غیرممکن است. دانستن و استفاده‌ی درست از این شرایط به جای دور نگه داشتن آنها از فناوری های مدرن، بهترین راهکار است.

همه‌ی کودکان عاشق انیمشین و بازی هستند. حال اگر این بازی و انیمیشن را خود بسازند، دیدن آنها لذت بیشتری به همراه خواهد داشت. همچنین فرآیند ساختن نیز بسیار سرگرم کننده و هیجان انگیز است. برنامه نویسی اسکرچ برای کودکان، بهترین زبان برای شروع است!

تعریف زبان برنامه نویسی اسکرچ

بیشتر زبان های برنامه نویسی پیچیده و مبتنی بر متن هستند، اما اسکرچ نه. اسکرچ یک زبان برنامه نویسی است که برای رفع نیازهای کودکان بین 8 تا 16 سال طراحی شده است و به آنها کمک می‌کند تا با برنامه نویسی آشنا شوند. بخاطر فضای بصری که دارد، دیگر نیاز نیست کودکان نگران نقطه، ویرگول و یا حتی پرانتز نابجا باشند و به راحتی می‌توانند آن را فرا بگیرند. مزایای برنامه نویسی اسکرچ برای کودکان زیاد و غیرقابل شمارش است، که در ادامه به برخی از آن ها می‌پردازیم.

مزایای زبان برنامه نویسی اسکرچ برای کودکان

• سرگرم کننده و خلاقانه است

یادگیری به طور طبیعی زمانی اتفاق می‌افتد که همراه با سرگرمی باشد. برنامه‌ی اسکرچ این امکان را می‌دهد که خارج از چارچوب زندگی روزمره فکر کنند و خود و احساساتشان را کاملا ابراز کنند. پروژه‌هایی که بر روی آن کار می‌کنند، سرگرم کننده و هیجان انگیز هستند و یادگیری را لذت بخش می‌کنند.

• منطق و مهارت های تحلیلی را ایجاد می‌کند

تفکر منطقی کار آسانی نیست. یکی از مزایای برنامه نویسی اسکرچ برای بچه ها این است که به آن ها کمک می‌کند هوش منطقی خودشان را توسعه دهند. بچه ها می‌توانند بلوک های کد را کشیده و در صفحه ی اصلی رها کنند. ( Drag & Drop) این کار که بجای نوشتن کد است، باعث درک منطق کد نویسی می‌شود.

آنها فورا می‌توانند نتیجه‌ی اقدامات خود را ببینند. این به بچه ها کمک می‌کند تا منطق پشت برنامه ها را درک و تجزیه و تحلیل کنند.

به طور مثال اگر بخواهیم بازی معروف پو را بسازیم، به چه تصاویری احتیاج داریم؟ برای برنامه ریزی به کدام کد ها نیاز داریم؟ کدام صداها بازی را جذاب تر خواهد کرد؟ چگونه امیتازدهی را مدیریت کنیم؟

بنابراین، کودکان به آرامی متوجه می‌شوند که حتی اعمال و دستورات ساده شامل چندین بلوک و حلقه است که ابتدا باید انجام شود، همچنین هنگام ساخت پروژه با مسائل مختلفی روبرو می‌شوند که با سازمان‌دهی کدها و کشف راه حل های متعدد برای مشکلات، روش های حل مساله را به طور طبیعی یاد می‌گیرند.

• خلاقیت را افزایش می‌دهد

از مهم ترین مزایای برنامه نویسی اسکرچ می‌توان به افزایش تفکر خلاقیت در کودکان اشاره کرد. شعار اسکرچ Imagine, Program, Share  است و اولین فلسفه‌ی برنامه‌ی اسکرچ دعوت کودکان به تفکر و تخیل کردن است. اسکرچ دارای یک کتابخانه‌ی بزرگ تصاویر و پس زمینه‌ها است، همچنین به بچه ها اجازه می‌دهد که آن چیزی را که خود تصور می‌کنند، کشیده و با استفاده از بلوک های کد، آنها را زنده کنند و داستان بسازند. طراحی شخصیت های جدید و ایجاد پروژه‌های تعاملی خلاقیت کودکان را بهبود می‌بخشد و همچنین باعث می‌شود کودکان در انیمشین و داستان سرایی بهتر شوند.

• جلوه های بصری جذاب اسکرچ

یکی از سوالاتی که در ابتدا ذهن والدین را درگیر خود می‌کند، این است که آیا فرزند من به برنامه نویسی علاقه پیدا می‌کند؟ یکی از مزایای برنامه نویسی اسکرچ همان جلوه های بصری و بهره گیری از رنگ های متنوع است که راه علاقه‌ مند کردن کودکان به برنامه نویسی را هموار کرده است. این ویژگی به کودکان اجازه می‌دهد تا کد نویسی خود را تجسم کنند و تمام حرکات آن را ببینند و این باعث می‌شود تا فرایند کدنویسی برای آنها لذت بخش‌تر و در ذهن آن‌ها به یاد ماندنی‌ تر باشد.

• قابلیت درک آسان

یکی از بزرگترین چالش های کد‌نویسی این است که برای فهم و درک کامل به منابع زیادی نیاز دارد. با این حال، این مورد در کدنویسی اسکرچ صدق نمی‌کند. از آنجایی که برنامه‌ی اسکرچ برای کودکان ساخته شده، درک آن آسان است. کودکان برای درک نحوه‌ی عملکرد زبان الزاما نیازی به کتاب، راهنما و آموزش‌های پیچیده ندارند اما بهتر است برای شروع و یادگیری مفهومات اولیه‌ی برنامه نویسی از یک منبع مطمئن کمک بگیرید.

• دسترسی راحت

در دنیای کنونی تقریبا هرکسی می‌تواند از اسکرچ استفاده نماید؛ زیرا تنها چیزی لازم است یک دستگاه متصل به اینترنت است، درست همانند دستگاهی که با آن در حال مطالعه‌ی این مقاله هستید.

• مقدمه‌ای عالی برای شروع برنامه نویسی

یکی از مهم ترین مزایای برنامه نویسی اسکرچ این است که کودکان طعم خوش و هیجان انگیز برنامه نویسی را می‌چشند و در صورت علاقه‌مند شدن می‌توانند مهارت های خود را توسعه دهند و بر اساس علاقه ی خود به بخش های مختلف بروند و زبان مربوط به آن را فرا بگیرند.

اغلب کودکان که اسکرچ را می‌آموزند اشتیاق زیادی به برنامه نویسی و کدنویسی پیدا می‌کنند و می‌توانند این راه را با گذراندن در رشته ی مهندسی کامپیوتر ادامه دهند و بر زبان‌های دیگر برنامه نویسی تسلط پیدا کنند. بنابراین از هر نظر اسکرچ برای کودکان یک سکوی پرتاب عالی برای ذهن های جوان است.

• آشنایی با فناوری و کامپیوتر

کودکان هنگام یادگیری اسکرچ، کار با کامپیوتر و گوشی‌های هوشمند و همچنین نحوه‌ی برخورد با خطاها و مشکلات فنی آن‌ها را یاد می‌گیرد.

• نشان دادن روی جذاب ریاضی

آموزش ریاضی یکی دیگر از مزایای برنامه نویسی اسکرچ برای کودکان است. اغلب ریاضی و بازی با اعداد برای کودکان منبع کابوس است. بسیاری هم معتقد هستند که در ریاضیات بد و ضعیف هستند. این در حالی است که برنامه نویسان جوان برای شروع برنامه نویسی نیازی ندارند که هوش ریاضی فوق العاده‌ای داشته باشند. آن‌ها اصول پایه ریاضی را حین کار در طول کدنویسی یاد می‌گیرند.

کدنویسی به کودکان اجازه می‌دهند تا اصول انتزاعی که ریاضیات از آن‌ها ساخته شده است، نظیر شرطی سازی، معادلات، توابع و حتی یک جمع و منهای ساده را به خوبی تجسم کنند و با آن ها تعامل داشته باشند. در اینجا ارقام ترسناک و خشک روی کاغذ جای خود را به کد ها و بلوک های رنگی می‌دهد.

• بهبود مهارت های اجتماعی

اشتراک گذاری و تعامل که در شعار اسکرچ به چشم می‌خورد یکی از اساسی ترین مزایای برنامه نویسی اسکرچ است. آشنا شدن با دیگر کودکانی که با برنامه ی اسکرچ کار می‌کنند و هم صحبت شدن با آنها و گفتگو در مورد ایده ها و مشکلات بازی خود، می‌تواند مهارت‌های اجتماعی آنها را بهبود ببخشد.

• ایجاد رقابت سالم

شرکت در مسابقات و کارسوق ها در محیط رقابت برای برنده شدن و تبدیل شدن به بهترین، همکاری و مشارکت کودکان را افزایش می‌دهد.

• مسئولیت پذیری و مدیریت پروژه

لازمه‌ی به سرانجام رساندن یک پروژه، همکاری تیمی است. در این همکاری هر یک از کودکان مسئولیت یک بخشی را به عهده می‌گیرند و با مدیریت یکدیگر آن را به سمت یک پایان عالی و تمیز سوق می‌دهند.

• میل به اجرای ایده را تقویت می‌کند

برای ساخت هر یک از پروژه ها و بازی ها لازم است که ایده و خط داستانی داشته باشیم. حال اگر ایده ی جالبی به ذهن کودک برسد، دوست دارد که آنها را عملی کند و نتیجه‌ی آن چه را که در ذهن خود تصور کرده است، ببیند و با دیدن پروژه ی خود میل و اشتیاقش برای اجرای ایده ی بعدی که در ذهنش شکل گرفته است، بیشتر می‌شود.

• افزایش اعتماد به نفس

زمانی که کودک نتیجه‌ی نوشتن برنامه ی خود را می‌بیند، هرچند پیش پا افتاده و یا ساده باشد، به خود افتخار می‌کند و از اینکه توانسته است مشکلات برنامه‌ی خود را به خوبی برطرف کند و با آن به خوبی کنار بیاید به خود می‌بالد.

• پشتکار کلید موفقیت است

آموزش پشتکار، از با ارزش ترین مزایای برنامه نویسی اسکرچ به شمار می‌رود. پشتکار به معنای تسلیم نشدن در اولین نشانه‌ی شکست است. هزاران شکست در دل کدنویسی قرار دارند. شکست پیش نیاز ضروری برای تبدیل شدن به یک برنامه نویس موفق است. فرآیند آزمون و خطا باعث شکست نمی‌شود؛ بلکه به بچه ها انگیزه می‌دهد که ادامه دهند و به نتیجه ی دلخواه خود برسند. کدنویسی به بچه ها می‌آموزد که همیشه راه حلی وجود دارد، فقط به صبر و زمان نیاز دارد تا آن را پیدا کنند.

• یادگیری زبان آینده

در آینده ی نه چندان دور، به دلیل پیشرفت روز افزون تکنولوژی زبان برنامه نویسی به یکی از پر اهمیت ترین زبان‌های دنیا تبدیل می‌شود و چه بهتر است که در سنین کودکی، آن ها را با زبان برنامه نویسی آشنا کنیم. فواید و مزایای برنامه نویسی اسکرچ برای کودکان بی‌شمار است که ما در این مقاله به بررسی تعدادی از آنها پرداختیم. افرادی هستند که یادگیری برنامه نویسی از کودکی را کاری بیهوده تلقی می‌کنند و مزایای آن را بی اهمیت می‌شمارند.

سخن پایانی

امروزه مربیان در سراسر جهان از برنامه نویسی اسکرچ برای آموزش موضوعاتی مانند ریاضیات، موسیقی، هنر، طراحی و بسیاری موارد دیگر استفاده می‌کنند. همچنین بچه ها می‌توانند از اسکرچ برای کدنویسی داستان ها، انیمیشن ها و همچنین بازی های خود استفاده کنند. در این فرآیند در کنار بازی و سرگرمی، یاد می‌گیرند که خلاقانه فکر کنند و با استدلال های خودشان پیش روند و به طور مشترک با دیگران کار کنند. برنامه اسکرچ تمام مهارت هایی که کودکان قرن 21 به آن نیاز دارند را در دل خود جای داده است.

روی صحبتم با شما دوست عزیز است آیا باز هم بعد از خواندن این مقاله به یادگیری هرچه سریع تر برنامه نویسی ایمان نیاوردی؟!

سوالات متداول:

اسکرچ چیست؟

اسکرچ یک زبان برنامه نویسی بلاکی (تصویری) است که برای شروع برای کودکان و مبتدیان انتخاب خوبی است؛ چرا که فرد را برای آینده برنامه نویسی آماده می‌کند. با این زبان می‌‍توان بازی و انیمشین های جذاب را ساخت.

اسکرچ چه فایده هایی دارد؟

اسکرچ، ذهن کودک را برای برنامه نویسی با زبان های سطح بالاتر آماده ساخته و باعث آشنایی هرچه بیشتر کودک با دنیای کامپیوتر و عصر تکنولوژی می‌شود.