آیا تا به حال به این موضوع فکر کرده‌اید که کودکان شما هنگام مواجه با مشکلات خود چه واکنشی نشان می‌دهند؟ شاید برای شما هم پیش آمده که فرزندتان پس از برگشتن از مدرسه ناراحت است و تا مدتی ناراحت و گوشه گیر می‌باشد.
بسیاری از کودکان نمی‌دانند در هنگام مواجه با مسئله و مشکل چه عکس العملی از خود نشان دهند. احتمالا کودک شما نمی‌داند در موقعیت‌های مختلف، مثلا اگر در مدرسه نمره پایینی بگیرد و یا با صمیمی‌ترین دوست خود دعوا کند، باید چگونه عمل کند.
در این مقاله قصد داریم به آموزش مهارت حل مسئله در کودکان بپردازیم و بررسی کنیم که کسب مهارت حل مسئله چه فوایدی برای کودکان دارد.
فرآیند حل مسئله
احتمالا بسیاری از افراد را دیده اید که در طول زندگی خود چندین مسیر نادرست را انتخاب و امتحان کرده اند اما هنوز نمی‌توانند برای آینده ی خود تصمیم درستی بگیرند. می‌توان گفت بسیاری از سردرگمی‌ها و مشکلات بزرگسالی به مهارت حل مسئله در دوران کودکی بر می‌گردد.
وقتی یک کودک برای رسیدن به هدف خود متوجه فرصت، تهدید و یا مانعی می‌شود درواقع با یک مسئله روبرو شده است. در اینجاست که آموزش مهارت حل مسئله به او کمک می‌آید تا بتواند از این موقیت به درستی عبور کند. حالا ببینیم فرآیند حل مسئله چگونه است.
۱- تشخیص مسئله
ابتدا کودک باید مسئله را به درستی و صحیح تشخیص دهد. مثلا زمانی که با دوست خود دعوا میکند، تشخیص دهد اصلی‌ترین موضوعی که باعث دعوا شده کدام است.
۲- یافتن راه حل
بعد از اینکه اصل مسئله را تشخیص داد، راه حل هایی درست را برای آن ارائه دهد.
۳- امتحان کردن راه حل‌ها و ارزیابی نتیجه ی آن ها
در این مرحله کودک راه حل هایی را که انتخاب کرده است، امتحان میکند، به نتیجه ی آنها فکر میکند و در نهایت بهترین راه حل را انتخاب میکند.
جالب است بدانید مهارت حل مسئله اساس تمام زمینه‌های علمی دیگر مانند ریاضی، علوم و هنر است. در هرکدام از علوم گفته شده کودک ابتدا باید بتواند اصل مسئله را تشخیص دهد، برای آن راه حل ذکر کند و در نهایت بهترین راه حل را انتخاب کند.
نقش برنامه نویسی در آموزش مهارت حل مسئله به کودکان و نوجوانان
چرا کودکان و نوجوانان باید برنامه نویسی یاد بگیرند؟ زیرا یکی از راه ها و روشهایی که می‌توان به کمک آن مهارت حل مسئله و خلاقیت کودکان در تفکر ریاضی را به کودکان یاد داد، برنامه نویسی است. اولین گام، تقسیم یک موضوع به بخش‌های کوچک‌تر است تا حل آن ساده شود. زمانی که کودک می‌خواهد با استفاده از برنامه نویسی یک بازی طراحی کند، شکستن مسئله به زیر مسئله‌های کوچک‌تر اهمیت فراوانی دارد. درواقع او باید پروژه ای را که قرار است انجام دهد، به چند پروژه کوچک تقسیم کند.
او برای حل کردن هر کدام از آن پروژه های کوچک، دفعات زیادی به مشکل بر می‌خورد و برای رفع آنها راه‌های زیادی را امتحان میکند. این روش به کودکان و نوجوانان کمک میکند که بتوانند مهارت حل مسئله را به خوبی درک کنند و آموزش ببینند. اعتماد به نفس و حس استقلالی که کودک بعد از به پایان رساندن پروژه خود به دست می‌آورد، تاثیر زیادی در خلاقیت و تصمیم گیری‌های فردی او خواهد داشت و باعث بالا رفتن اعتماد به نفس آنها می شود.
مزایای تقویت برنامه نویسی و آموزش مهارت حل مسئله به کودکان
نقش برنامه نویسی در حل مسئله
کارشناسان معتقد هستند یادگیری برنامه نویسی در حال حاضر مانند یادگیری خواندن و نوشتن است و چون یادگیری در سن پایین سریع تر صورت می گیرد، پس آموزش برنامه نویسی به کودکان بسیار حائز اهمیت می‌باشد. برنامه نویسی می‌تواند مزایای زیادی در تربیت کودکان و جهت دهی اهداف آنها داشته باشد.
یادگیری مشورت
یکی از مزایای برنامه نویسی در کودکان این است که کودک برای حل مسئله خود مجبور می‌شود با دیگران مشورت کند. مثلا زمانی که در انجام هر کدام از پروژه‌های کوچک به مشکل بر می‌خورد، می‌تواند از افرادی که مهارت بیشتری دارند مشورت بگیرد که این امر مهارت انجام کار گروهی و مشورت با افراد مناسب را به او آموزش می‌دهد.
استفاده مناسب از زمان
از دیگر مزایای برنامه نویسی در سنین پایین این است که کودک از زمان خود نهایت استفاده را میکند. در حال حاضر کودکان زیادی را می‌بینید که زمان خود را صرف تلویزیون یا انجام بازی‌های رایانه ای و تبلت می‌کنند. پس عالی است اگر بتوانیم آموزش مهارت حل مسئله را در قالب بازی به آنها آموزش دهیم و این استفاده از رسانه را هدفمند کنیم.
دانشمندان معتقد هستند که بهترین نوع آموزش، آموزشی است که در قالب بازی صورت بگیرد. زمانی که کودک برنامه نویسی را در قالب بازی فرا می‌گیرد نه تنها خسته نمی‌شود بلکه بسیار برای او لذت‌بخش و شیرین است.
تفکر چندجانبه
برنامه نویسی به کودکان بهتر فکر کردن را می‌آموزد. در واقع برنامه نویسی مانند یک پل عمل میکند که کودکان بتوانند سایر علوم را بهتر یاد بگیرند و باعت پرورش هوش منطقی و ریاضیات کودک نیز می‌شود.
مثلا زمانی که کودک در حال نوشتن یک بازی است مهارت‌هایی همچون آموزش مهارت حل مسئله، ریاضیات، منطق و حتی جلوه‌های بصری و زیباشناشی او به چالش کشیده می‌شود و همین بعضی چالش‌ها هستند که هوش کودک را پرورش می‌دهند.
افزایش اعتماد به نفس در کودکان
وقتی کودک شما بتواند از تکنولوژی روز استفاده درست کند، قطعا در برخورد با همسالان خود اعتماد به نفس بیشتری خواهد داشت. تصور کنید زمانی که کودک یک بازی را طراحی و اجرا میکند چنان شوق و اشتیاق و لذتی به او دست می‌دهد که دوست دارد این بازی را به دیگران نیز نشان دهد که این امر، باعث افزایش اعتماد به نفس کودک در ارتباطات اجتماعی او می‌شود.
مجله والدنو درباره تربیت کودک و آموزش اسکرچ(scratch) به کودکان اطلاعات ارزشمندی در اختیارتان قرار می‌دهد.
سخن پایانی
در پایان آموزش مهارت حل مسئله ، برخی از زبان‌های برنامه نویسی برای کودکان طراحی شده‌اند و آموزش مهارت حل مسئله را در قالب برنامه نویسی به آنها آموزش می‌دهند. کودکان با استفاده از این زبان‌های برنامه نویسی می‌توانند بازی، انیمیشن و حتی داستان بسازند.
ما در مجموعه ی آموزشی نابغه ساز قصد داریم مهارت حل مسئله را به وسیله زبان برنامه نویسی اسکرچ (scratch) به کودکان آموزش دهیم. شما هم اگر می‌خواهید مهارت حل مسئله را از سن کم در کودکان خود تقویت کنید و به آنها نحوه درست فکر کردن را آموزش دهید، حتما آموزش‌های مجموعه آموزشی نابغه ساز را در این زمینه دنبال کنید.
دیدگاه ها
0 دیدگاه