ما در این مقاله قصد داریم که به موضوع تاثیر تکنولوژی بر کودکان بپردازیم. حال ابتدا می خواهیم معنی خود کلمه عصر تکنولوژی را بدانیم. عنوانی گویاتر از «عصر تکنولوژی» برای عصری که در آن به سر می‌بریم نمی‌توان یافت. شاهد چنین ادعایی هم آن است که امروزه، تکنولوژی در تمامی جنبه‌های زندگی ما، از زندگی خصوصی گرفته تا دانشگاه و محیط کار و عرصه‌ی عمومی رخنه کرده است و زندگی بدون نمونه‌های عملی از تکنولوژی همچون تلفن همراه، اینترنت، بانکداری الکترونیک و… تقریباً غیرممکن است.

امروزه انسان از همان روزهای ابتدایی تولدش سوژه‌ی مصرف کننده‌ی تکنولوژی می‌شود. والدین برای سرگرم کردن کودکان‌شان آن‌ها‌ را در معرض انیمیشن‌ها و بازی‌های کامپیوتری قرار می‌دهند. خیلی از فرزندان حتی قبل از اینکه به پنج سال برسند، گوشی موبایل را در دست می‌گیرند و تمام زیر و روهای اپلیکیشن‌های موبایلی را از بر می‌شوند.

دنیای دیجیتال برای کودکان جذاب است. بچه‌ها دوست دارند ساعت‌ها با موبایل و کامپیوتر بازی کنند، دنیای دیجیتال را بشناسند و بازی‌های بیشتر و متنوع‌تری کشف کنند.

کودک عصر تکنولوژی

تا زما‌نی‌که ما و فرزندانمان صرفا از ابزارهای الکترونیک مثل کامپیوتر، لپ‌تاپ، گوشی موبایل، تبلت، اپلیکیشن‌ها و بازی‌ها و حضور در شبکه‌های اجتماعی استفاده ‌می‌کنیم، به جای اینکه تکنولوژی در خدمت ما باشد، ما در خدمت تکنولوژی هستیم. در این حالت ما قدرت تصمیم‌گیری زندگی‌مان را بدون کمترین مقاومتی به او اهدا کرده‌ایم. پس در این صورت نمی‌توانیم خود را «فرزند عصر تکنولوژی» یا «عضو نسلی از عصر تکنولوژی» بنامیم.

بسیاری از پدر و مادرها وقتی مشاهده می‌کنند، فرزندشان در سنین پایین با گوشی موبایل بازی‌ می‌کند و به جزییات کار با اپلیکیشن‌ها کاملا وارد است، ذوق می‌کنند و به غلط این رفتار را ناشی از پیشرفت فرزندشان می‌دانند. در صورتیکه این رفتار بیشتر از اینکه ناشی از پیشرفت باشد، نشانی از این است که با تبدیل کودک به یک فرد مصرف کننده، جلوی پیشرفت او گرفته شده ‌است.

تاثیر تکنولوژی بر کودکان : اثرات مثبت و منفی

تصور کنید که یک سال یا بیشتر از دوران کودکی خود را تقریباً به طور کامل در خانه سپری کنید: هیچ زمانی در کلاس درس، فرصتی برای پیوستن به دوستان در زمین بازی، و فرصت های بسیار کمی برای لذت بردن از سرگرمی های مورد علاقه و تجربه مکان ها، افراد و فعالیت های جدید را داشته باشید.

قرنطینه های جهانی که به محدود کردن شیوع ویروس کرونا کمک کرد، نوعی منطقه گرگ و میش را برای کودکان ایجاد کرد که بسیاری از محیط آنها را ممنوع می کرد و آنها را از همه افراد به جز خانواده های نزدیک خود جدا نگه می داشت. با این حال، همه چیز از دست رفت. آنچه که بقایای زندگی قبل از کووید کودکانشان می‌توانستند حفظ کنند، با طیف وسیعی از فناوری‌ها امکان‌پذیر شد که آنها را به یادگیری، تعامل با دوستان و سرگرمی نگه می‌داشت.

با افزایش سرعت نوآوری های فناوری، اندازه گیری تأثیر کودکان و فناوری به طور فزاینده ای دشوار می شود. این راهنما تصویری از نقش های بسیاری را که محصولات و خدمات فناوری در زندگی کودکان ایفا می کنند ارائه می دهد. مزایا و معایب تأثیرات استفاده از فناوری توسط کودکان بر رشد، تعاملات اجتماعی و چشم‌انداز آینده را متعادل می‌کند.

کودکان می توانند با به دست آوردن فرصت های یادگیری جدید از فناوری بهره مند شوند. به ویژه برای کودکانی که از نظر جسمی یا رشدی دچار مشکل هستند بسیار مهم است. با این حال، استفاده از فناوری همچنین به کاهش عزت نفس و گوشه گیری در برخی از کودکان کمک می کند. با فراگیرتر شدن فناوری‌های دیجیتال، والدین برای یافتن میزان بهینه فناوری برای زندگی فرزندان خود تلاش می‌کنند.

 تأثیرات مثبت کمتر آشکار فناوری بر کودکان

• فناوری به کودکان این امکان را می‌دهد تا با خانواده، دوستان و دیگران به روش‌هایی ارتباط برقرار کنند که روابط آنها را غنی‌تر کند، به‌ویژه هنگام استفاده از چت ویدیویی و سایر تعاملات بی‌درنگ.
• والدین و مراقبان در حال یادگیری هستند که برنامه‌ها، بازی‌ها و سایر محتوایی که کودکان استفاده می‌کنند را کاهش داده و به آن‌ها تن بدهند تا از فشار بیش از حد حواس خود جلوگیری کنند. این به کودکان می آموزد که چگونه استفاده خود از فناوری را تعدیل کنند.
• به جای تلاش برای از بین بردن تمام خطرات برای کودکان در هنگام استفاده از فناوری، هدف باید کاهش خطر و سازگاری در هنگام بروز مشکلات باشد، مانند جلوگیری از دسترسی کودکان به دستگاه ها در زمان های خاص روز.
• فناوری به کودکان کمک می کند تا سریعتر به یادگیرندگان مستقل تبدیل شوند. هنگامی که آنها یاد بگیرند که چگونه به منابع اطلاعات دیجیتالی به طور ایمن دسترسی پیدا کنند، می توانند موضوعات مورد علاقه خود را به تنهایی کشف کنند.
• کودکان اهمیت ایجاد جوامع و نحوه تعامل با مردم در موقعیت های اجتماعی را می آموزند. وقتی شرایط کودکان را از ایجاد پیوندهای فیزیکی با اعضای خانواده، دوستان و دیگران باز می دارد، می توانند از فناوری برای ایجاد «پیوندهای مجازی» استفاده کنند.
• دسترسی زودهنگام به فناوری، مهارت‌های سواد دیجیتالی را که کودکان برای موفقیت آتی خود در مدرسه و بزرگسالی به آن نیاز دارند، آموزش می‌دهد.
• بسیاری از محصولات فناوری هماهنگی چشم و دست را در کودکان خردسال ارتقا می دهند، در حالی که برخی دیگر بر توسعه زبان و مهارت های حل مسئله تمرکز می کنند.

۱۰ اثر مثبت تکنولوژی

1. افزایش IQ
2. رشد مهارت های ذهنی با مطالب آموزشی
3. افزایش یادگیری
4. مهارت حل مسئله
5. کنترل والدین در شرایط اضطراری
6. دسترسی آسان به اطلاعات
7. یادگیری زبان خارجی
8. توسعه تفکر انتقادی
9. زندگی فعال تر
10. سرگرمی

اثرات منفی تکنولوژی بر کودکان

تاثیر تکنولوژی برکودکان به ویژه در معرض استفاده بیش از حد از فناوری هستند. انجمن روانشناسی آمریکا (APA) توصیه می کند که استفاده از فناوری را به یک ساعت در روز برنامه ریزی با کیفیت بالا برای کودکان ۲ تا ۵ ساله محدود کنید. مانند دستگاه های بازی و گوشی های هوشمند.

APA پیشنهاد می کند که والدین بر محتوای روی صفحه نمایش کودکان و نحوه تعامل کودکان با آن تمرکز کنند. بررسی تحقیقات در مورد اثرات منفی احتمالی فناوری بر کودکان، ارتباطی بین سطح استفاده کودک از فناوری و مشکلات مختلف رشدی و رفتاری برقرار می‌کند.

• عدم توجه، رفتارهای پرخاشگرانه، چاقی، کم تحرکی، مشکلات خواب
• مشکلات اسکلتی عضلانی مربوط به سبک زندگی بی تحرک
• خطر بیشتر چاقی مادام العمر و بیماری های قلبی عروقی
• اختلالات خواب و خواب بی کیفیت برای کودکانی که بیش از حد از رسانه های اجتماعی استفاده می کنند یا دستگاه های تلفن همراه را در اتاق خواب خود نگه می دارند.

۱۰ اثر منفی تکنولوژی

1. دامنه توجه کمتر
2. به حداقل رساندن تعامل اجتماعی
3. افزایش پرخاشگری
4. مشکلات سلامتی
5. کاهش کیفیت خواب
6. قلدری سایبری، سوء استفاده و خطرات امنیتی
7. خطر افسردگی
8. چاقی
9. نمرات پایین تر
10. مشکلات عاطفی

راه حل هایی برای کاهش تاثیرات منفی تکنولوژی بر کودکان

اگر کودکان و نوجوانان شما به تکنولوژی علاقه زیادی دارد و شما نمیتوانید آنها را محدود کنید، باید به فکر راه دیگری باشید. از آنجایی که تکنولوژی بخش جداناپذیر زندگی انسان شده، این وابستگی منفی آنها را به یک راه مفید که در آینده آنها نیز تاثیر گذار است تبدیل کنید. تکنولوژی شامل موارد زیادی میگردد. برای این کار شما باید ابتدا آنها را از یک مصرف کننده به تولید کننده تبدیل نمایید. بازی ها و انیمیشن ها بخش دوست داشتنی کودکان هستند. اولین گام موثر و مفید برای کاهش تاثیر تکنولوژی این است که به سراغ برنامه نویسی کودک و نوجوان بروید. برنامه نویسی که خود باعث ایجاد تکنولوژی شده است.

زبان های برنامه نویسی زیادی در این حوزه یعنی برنامه نویسی کودک و نوجوان وجود دارد اما بهترین آن زبان برنامه نویسی اسکرچ است. این زبان یک زبان بلاکی بوده که نیاز به نوشتن حتی یک خط کد نیست و تنها با کشیدن و رها کردن قطعه کدهای آماده، برنامه و بازی های دلخواه کودک ساخته می شود.

سخن پایانی

برنامه نویسی باعث به وجود آمدن تکنولوژی ها و فناوری های زیادی در زندگی روز مره انسان ها شده است. به‌گونه ای که در هر رشته و مهارتی جایگاهی ویژه به خود اختصاص داده است. برنامه نویسی در حسابداری، برنامه نویسی در بانکداری، صنعت غذا و…. بنابراین همه والدین می‌خواهند بدانند که فناوری دیجیتال زندگی کودکان را بهتر یا بدتر می کند.

تاثیر تکنولوژی برکودکان نیازمند دانش، مهارت ها، روش ها و تکنیک های مورد نیاز برای تولید ابزار و تجهیزات برای نیازهای مردم است. تقریبا هیچ یک از ما نمی توانیم زندگی بدون آن را تصور کنیم. بر اساس این تعریف، ممکن است فکر کنیم که فقط باید بر اثرات مثبت فناوری تمرکز کنیم. اما در صورت استفاده ناخودآگاه به خوبی می توانیم با اثرات منفی آن نیز مواجه شویم!

زمانی که اطلاعاتی در مورد محتوا داشته باشیم، می توانیم موقعیت های خطر را به طور موثر پیش بینی کرده و از آن جلوگیری کنیم. درست مانند هشدار در هواپیما، ابتدا ماسک اکسیژن را روی خودمان بگذاریم و سپس به کودکمان کمک کنیم.یکی از محبوب ترین مطالب در بین کودکان بازی است. دسترسی به بازی ها در وب سایت ها و اپ استورها امکان پذیر است. وقتی بچه ها را تنها می گذاریم، می توانند محتوایی را که می خواهند بدون فیلتر مصرف کنند.

تأثیرات منفی فناوری بر جوانان معمولاً ناشی از محتوایی است که ما از آن آگاه نیستیم. طبیعتاً آنها برای خدمات رایگان اعمال می شوند. والدین هم هر از گاهی همین اشتباه را می کنند!