آموزش بازی سازی به کودکان برای نمایش گذاشتن ایده‌ها و ابتکارات کودکان است. بازی‌های کامپیوتری یک راه عالی برای پرورش خلاقیت کودکان هستند. چقدرخوب است که به جای اینکه کودکان و نوجوانان همیشه بازی کنند و وقت خود را هدر بدهند

خودشان بازی تولید کنند و مصرف کننده نباشند چنین کاری برای انها لذت بخش تر است. با آموزش بازی سازی به کودکان ما به بچه‌ها کمک می‌کنیم به جای اینکه ساعت‌ها وقت خود را صرف بازی کامپیوتری کنند یک بازی بر اساس علایق و اولویت‌های خود بسازند. این یک راهی  استتا کودکان در حین کسب مهارت‌های جدید و ارزشمندی مانند تفکر منطقی و مهارت حل مسئله، خلاقیت خود را نیز پرورش دهند برنامه‌نویسی به خودی خود ممکن است برای کودک پیچیده و خسته کننده به نظر برسد. ولی افزودن تعامل به برنامه‌نویسی می‌تواند آن را برای همه لذت‌بخش نماید. یک آموزش در حین بازی از جمله روش‌های عملی آموزش برنامه‌نویسی به کودکان است.

اهمیت بازی سازی به کودکان

بازی سازی به کودکان مهارت‌های فوق العاده ای را به فرد می‌آموزد که می‌تواند در زمینه‌های مختلفی مثل طراحی نرم‌افزار، طراحی رابط کاربری، کار گروهی، مدیریت و بازاریابی از آنها استفاده کند.

اینکه کودکان بیاموزند از منظر شخص سومی مشکلی را ببینند در واقع مهارت کارآفرینی و خلق ارزش را می‌آموزند. این مهارتی است که تقریباً در تمام تخصص‌ها کارایی دارد.

نکات کلیدی آموزش بازی‌سازی به کودکان

۱) بازی کنید و گیم پلی بازی را ارزیابی کنید

بازی کردن بهترین روش برای شروع آموزش بازی سازی به کودکان است. وقتی فرزند شما در حال انجام بازی‌های کامپیوتری است در واقع در حال مشاهده الگوها است.

در حین مشاهده بازی عواملی که باعث جذابیت بازی و علاقه مند بودن به بازی کردن این برنامه را میفهمد را بازگو کند.

درمقابل بازی هایی که برای او خسته کننده است و هیجان انگیز نیست، دلیل ان را بگوید که چرا جذابیت ندارد اینکار باعث میشود که کودک چگونه مشکل یک بازی را حل کند که این یک راهکار اولیه برای بازی سازی به کودکان است.

۲) با برنامه‌نویسی به خلق ایده‌های خود بپردازید

در دنیای امروز طراحان موفق در عرصه بازی سازی کسانی هستند که به طور کامل بر برنامه‌نویسی کامپیوتری تسلط دارند.

از یک طراح بازی انتظار می‌رود هنگام طرح‌ریزی مراحل بازی آن را به صورت کدنویسی ارائه کنند و اگر مشکلات تکنیکی در این زمینه پیش آمد

آنها با استفاده از دانش کدنویسی خود راهکارهایی به تیم برنامه‌نویسی بازی ارائه کنند تا در اسرع وقت مشکل برطرف شود.

خوشبختانه امروزه شیوه‌های جذابی برای آموزش برنامه نویسی به کودکان وجود دارد تا آنها هم‌زمان با آموزش برنامه‌نویسی، مهارت‌های مورد نیاز طراحی بازی را نیز بیاموزند.

چهار مولفه کلیدی در طراحی بازی 

چالش

هدف از تولید هر بازی این است که مردم بازی کنند و لذت ببرند. اگر مراحل بازی چالش به جایی نداشته باشند

کاربر از ساده بودن یا سختی بیش از حد بازی عصبانی می‌شود. در حالی که بازیکن به مرور به کنترل بازی و استراتژی آن عادت می‌کند

باید با چالش‌های بازی نیز به مرور و به صورت مستمر مواجه شود. این یکی از اولین نکاتی است که در آموزش بازی‌سازی به کودکان باید لحاظ شود.

پس باید برای بازی سازی بهه کودکان این اصل هم توجه داشت.

انتخاب

بسته به سبک بازی مسئله انتخاب نیز بسیار بااهمیت است. دادن حق انتخاب به کاربر به صورتی که بر  بازی او اثرگذار باشد

یکی از ویژگی‌های اصلی هر بازی عالی است. بهترین بازی‌های کامپیوتری بازی‌هایی هستندکه روندی خطی ندارند

و بازیکن می‌تواند با انتخاب‌های متعدد خود از تجربه‌های کاملاً متفاوت در گیم‌پلی بازی لذت ببرد.

تنوع

تنوع همان چیزی است که سبب می‌شود گیمرها یک بازی را بارها و بارها بازی کنندو به عبارتی معتاد این بازی شوند.برای بازی سازی به کودکان این نکته را نباید فراموش کرد.

این موضوع حتی در مورد بازی‌های دو بعدی کلاسیک صدق می‌کند. در این بازی‌ها مراحل مختلف بازی با پس‌زمینه‌های متنوعی

از قبیل فضای سبز، کوه آتشفشان یا آسمان آبی ارائه می‌شوند. یک طراح بازی حرفه‌ای می‌داند که در حین پیشرفت بازی باید در

مجموعه‌ چالش‌های خرد بازی تنوع ایجاد کند تا کاربر از انجام کارهای تکراری خسته نشود.

شانس

طراحان بازی به طور پیوسته از عامل شانس برای معرفی مؤلفه‌های غیرمنتظره و غیرقابل پیش‌بینی در روند بازی استفاده می‌کنند.

یکی از روش‌های رایج این است که طراح بازی به طور تصادفی بازیکن را مورد حمله تعدادی غیرقابل پیش‌بینی از دشمنان قرار می‌دهد

یا به طور تصادفی بازیکن را با چالش‌هایی با محدودیت زمانی مواجه می‌سازد و یا تغییرات مشابه دیگری برای بهبود کیفیت بازی اعمال می‌کند.

در حیطه بازی‌های چند نفره به طور طبیعی عامل شانس در روند بازی حضور دارد زیرا برخی بازیکنان ریسک می‌کنند،

جریان بازی را به غلط پیش‌بینی می‌کنند، اشتباه می‌کنند و مواردی غیر قابل پیش‌بینی در بازی ایجاد می‌کنند.

با درک این چهار نکته یعنی چالش، انتخاب، تنوع و شانس، کودکان می‌توانند بازی‌های جذابی طراحی کنند که ارزش بارها بازی کردن را داشته باشد.

پیشنهاد های موفق برای بازی سازی به کودکان

قصه‌گویی را به کودکان بیاموزید

طراحی بازی فرایند پیچیده‌ای است. مواردی از قبیل میزان سختی بازی، چیدمان مراحل بازی و طراحی رابط کاربری بازی در موفقیت نهایی بازی تأثیرگذار است.

اما آنچه طراحان بازی‌های فوق‌العاده را از دیگران متمایز می‌سازد قدرت قصه‌گویی ایشان است.

قصه‌گویی فرایندی حیاتی برای پیشبرد روند بازی، خلق یک بازی جذاب و در نهایت، موفقیت بازی محسوب می‌شود.

وقتی خط داستانی بازی، بازیکن را مجذوب خود سازد در حقیقت بازیکن احساسی مشابه خواندن یک کتاب خوب یا دیدن یک فیلم خوب را تجربه می‌کند.

این احساس می‌تواند آنقدر بازیکن را درگیرکند که او خودش را در دنیای بازی تصور کند.

در اینجا ساختار بازی مهم‌ترین مسئله است. پیش از آنکه کودکان به طراحی بازی خود فکر کنند اول باید سبک بازی را انتخاب کنند؛

در مورد انتخاب‌های بازیکن و میزان محدودیت یا عدم محدودیت آنها تصمیم‌گیری کنند و تعیین کنند که این انتخاب‌ها چه تأثیری در روند بازی و پایان آن خواهد داشت.

برای آموزش قصه‌گویی به کودکان تمرین‌های مختلفی وجود دارد. شما می‌توانید آنها را در کلاس‌های این رشته ثبت‌نام کنید

یا آنها را برای بیشتر کتاب خواندن تشویق کنید یا آنها را به تجربه بازی‌هایی با داستان ادامه‌دار و طولانی دعوت کنید.

تمرین کنید

طراحی بازی فرایندی پرچالش است. گاهی یک ایده بر روی کاغذ فوق‌العده به نظر می‌رسد ولی وقتی در روند یک بازی واقعی قرار می‌گیرد افتضاح است.

نقطه اوج ساخت بازی زمانی است که شما کنترل بازی را به دیگری می‌سپارید تا بازی شما را بازی کند، معماها را حل کند و با چالش‌های آن مواجه شود.

ان است. که این یک اصل مهم در بازی سازی به کودکان میباشد طراحی بازی یک فعالیت عالی برای کودکانی است که تخیل قوی دارند.

طراحی بازی برای کودکانی که خلاقیت چندانی ندارند نیز ییک انتخاب غالی برای کسب مهارت است.

طراحان بازی با خلق شخصیت‌ها و فرایند بازی، دنیایجدیدی را بر اساس ایده‌های خلاقانه خود خلق می‌کنند. فلسفه کاربر محور بازی‌سازی سبب می‌شود کودکان با این تکنولوژی به سادگی ارتباط برقرار کنند و آموزش درک و تحلیل و بکارگیری سیستم‌های مختلف برایشان آسان باشد. مهم‌ترین درس در آموزش بازی سازی به کودکان همان نگاه به مسئله از دیدگاه دیگران باشد و حل مسئله است

بعد از اینکه کودک به سنی رسید که توانایی خواندن و نوشتن را کسب کرد، می‌توان او را با محیطی که مخصوص برنامه نویسی کودکان است آشنا کرد.

در ادامه چند محیط و زبان برنامه نویسی مناسب کودکان را معرفی می‌کنیم :

اجزای مختلف در پیشرفت بازی چیست؟

اجزای مختلفی در گسترش بازی وجود دارد که می‌تواند توسط یک برنامه نویس که به صورت جداگانه یک بازی را ایجاد می‌کند آموزش ساخت بازی به کودکان و نوجوانان مدیریت کنند یا بوسیله یک تیم متشکل از چندین نفر. از این رو اگر می‌خواهید با ساخت بازی شروع کنید، خوب است ابتدا عناصر مختلف در این زمینه را بشناسید تا بتوانید مواردی را که بیشتر مورد علاقه شما هستند شناسایی شود.

۱- داستان :

هر چیزی داستانی دارد و این در مورد بازی های ویدیویی هم وجود دارد!!! داستان شما می‌تواند ساختاری خطی داشته باشد که تقریبا آسان است، یا امکان دارد ساختاری غیرخطی با تغییرات و طرح‌های مختلف با توجه به کارکرد شخصیت‌ها بازی داشته باشد. حرف اصلی این است که باید یک داستان جالب برای شخصیتهای بازی شما وجود داشته باشد!!!

۲- شخصیت ها :

هر داستانی شامل یک یا چند شخصیت هست و داستانی وجود ندارد که شخصیتی نداشته باشد! به همین دلیل است که بعد از داستان، شخصیت ها ارکان اساسی همه بازیهای ویدیویی هستند. شما باید در مورد ظاهر و شخصیت شخصیت ها، سرعت حرکت آنها، رفتارها و خصوصیات و غیره تصمیم بگیرید.

۳- صدا :

یکی از موارد خیلی مهم در بازی های ویدیویی صدا است!!! آموزشساخت  بازی به کودکان و نوجوانان یعنی باید از صدا پشتیبانی کند نرم افزار ساخت بازی برای کودکان و نوجوانان در عین حال خیلی واضح شیرین است ولی اما باید در مورد صداهای متنوع در دنیای بازی مانند صداهای پخش کننده، موسیقی پس زمینه و غیره تصمیم گیری کنیم که در کنار هم یک بازی ویدیویی واقعی و هیجان انگیز ایجاد می کنند.

۴- هنر :

در بازی های ویدئویی در اصل فقط هنر واکنش گرا هستند!!! در اینصورت هنر بسیار مهم است زیرا احساس بازی را تعیین می کند. بنابراین هنر در بازی های ویدیویی می تواند شامل موارد مختلفی مانند بافت بازی، نورپردازی بازی، مدل سازی سه بعدی یا چند بعدی شخصیت ها و اشیاء، سیستم های ذرات برای ایجاد آتش، مه، برف و باران و غیره باشد.

۵- نورپردازی :

تمام نورپردازی در بازی های ویدیویی مصنوعی است و برای تنظیم زیبایی و جان دادن به بازی بسیار مهم است. نرم افزار بازی سازی برای کودکان و نوجوانان نور کم را می تواند در ارتباط با بازی های ترسناک یا هیجان انگیز استفاده کنند و در حالی که افزایش نور می تواند نشان دهنده بیشتر بازی های ماجراجویی یا سرگرم کننده و هیجان انگیز باشد.

آموزش ساخت بازی به کودکان  و نوجوانان همچنین، نور می‌تواند عامل مهمی در چالش‌های مخفی کاری با مناطق تاریک‌تر باشد که شخصیت‌ها را پوشش می‌دهند.

۶- سطوح :

همه بازی های ویدیویی خوب دارای سطح های مختلفی هستند که با گذشت زمان، سختی آن زیاد می شود. سطوح را می‌توان در بازی‌ها با چندین طبقه، ساختمان‌های مختلف یا حتی کشورهای مختلف نشان داد.

(بسته به بازی‌ای که در حال انجام آن هستید!) و هر سطح می‌تواند مسیرهای و راهروهای زیادی داشته باشد که در آخر به سطح بعدی منتهی می‌شود. و طراحی بازی هایی با ترکیب مسیرهای ممکن برای سطوح مختلف عامل بزرگی در پیشرفت بازی است.

معرفی زبان های برنامه نویسی کودک برای بازی سازی

۱ – زبان Logo

زبان لوگو یکی از قدیمی‌ترین زبان‌های آموزش برنامه نویسی به کودکان است. در سال ۱۹۶۷ اولین نسخه زبان لوگو توسط چند دانشمند در دانشگاه MIT  بوجود آمد.

زبان لوگو براین اساس طراحی شد که مفاهیم انتزاعی را با تجربه عملی به کودکان آموزش دهد.

در اوایل طراحی این زبان یک ربات به شکل لاک پشت، با توجه به دستورهای نوشته شده در کامپیوتر روی زمین حرکت می‌کرد.

بعدها ربات لاک پشت حذف و به نمایشگر کامپیوتر منتقل شد و با دستورهایی شکل و طرح هایی را رسم می‌کرد.

مشهورترین خصوصیت لوگو نشانه گر لاک پشتی آن است که می‌توان دستور حرکت یا کشیدن به آن داد و با توجه به برنامه خطوط گرافیگی رسم کرد.

زبان لوگو یک زبان مفسری است، با این حال اخیرا برخی نسخه‌های کامپایلری آن نیز ساخته شده است. زبان لوگو مصالحه ای بین زبان برنامه نویسی ترتیبی با ساختار بلوکی و زبان برنامه نویسی تابعی است.

۳ – زبان Etoys

این نرم افزار متن باز است و بسیاری از قسمت‌های آن توسط کودکان و نوجوانان بوجود آمده است.

یکی از قابلیت‌های منحصر به فرد Etoys این است که کودکان می‌توانند نرم افزار و پروژه‌های نوشته شده را با کاربران دیگر از طریق اینترنت به اشتراک بگذارند.

و از آنها برای تکمیل پروژه  خود کمک بگیرند. این برنامه به اسکرچ شباهت زیادی دارد و اولین بار در کمپانی اپل طراحی شده است.

۴ – زبان Cargo Bot

یک زبان رایگان برای آی پاد است که با استفاده از یک ربات بخش‌های مختلف یک جورچین را کنار یکدیگر قرار می‌دهد و این گونه به کودکان برنامه نویسی را آموزش می‌دهد. در واقع به کمک این ابزار کودک بدون اینکه متوجه بشود برنامه نویسی را یاد می‌گیرد.

۵ – زبان water bear

این برنامه به تازگی توسعه یافته و ایده ی اصلی آن از اسکرچ گرفته شده است. Water bear از زبان برنامه نویسی قدرتمند Javascript قدرت گرفته و می‌تواند جایگزین خوبی برای زبان اسکرچ باشد.

۶ – زبان Ruby for kids

زبان Ruby یک زبان همه منظوره و شی گرا می‌باشد که بسیاری از اپلیکیشن‌های تحت وب مثل توییتر با استفاده از آن طراحی شده اند.

این زبان بر روی بسیاری از سیستم عامل‌ها اجرا شده و به صورت رایگان ارائه می‌شود.

۷ – زبان Robo mind

هدف اصلی Robo mind ساختن یک ربات است که حرکات ساده ای را به نمایش بگذارد. این نرم افزار روی سیستم عامل‌های مختلف مثل ویندوز، مک و لینوکس به صورت رایگان قابل استفاده است.

از بین تمام زبان های بازی سازی به کودکان که معرفی شد، زبان اسکرچ جایگاه ویژه ای نسبت به بقیه دارد. زیرا یادگیری آن برای بچه‌ها خیلی راحت‌تر بوده و

محیطی بسیار جذاب دارد که بچه‌ها می‌توانند به کمک آن بازی، انیمیشن و داستان ایجاد کنند. اسکرچ از زبان فارسی پشتیبانی کرده

و کودکانی که به زبان انگلیسی آشنایی ندارند هم می‌توانند دستورات مختلف را به زبان فارسی اجرا کنند.

بازی سازی به کودکان این هیجان و اشتیاق را میدهد که در پوست خود نمی گنجند که همیشه بازی کنند.

۸- زبان اسکرچ

اسکرچ زبانی است که به کودکان این امکان را میدهد که با بلوک‌های تصویری برنامه‌نویسی کنند.

بدون کدزنی در برنامه و فقط با چیدن قطعه کدها مثل یک پازل میتوان بازی های جذاب و عالی را ساخت. جذاب‌ترین بخش برنامه‌نویسی با اسکرچ این است.

که کودکان می‌توانند بازی که خود ساخته‌اند را طراحی کنند. به عنوان مثال آنها می‌توانند سرعت حرکت دشمنان؛ تعداد امتیازات بازیکن و میزان شتاب اسلحه لیزری را تعیین کنند.

آموزش بازی‌سازی به کودکان سبب می‌شود آنها بتوانند تخیلات خود را به زبان ماشین ترجمه کنند و محصولی تولید کنند که تماماً ساخته و پرداخته ذهن خودش باشد.

درباره زبان برنامه نویسی اسکرچ

اسکرَچ (به انگلیسی: Scratch) یک زبان برنامه‌نویسی تصویری بلوکی است که برای کودکان طراحی شده‌است که برای بازی سازی به کودکان می توان از این زبان استفاده کرد.

دانشمندان آزمایشگاه رسانه ام‌آی‌تی زبان برنامه‌نویسی اسکرچ (Scratch) را طراحی نموده و در سال ۲۰۰۷ به‌طور رسمی و به صورت کاملاً رایگان به دنیا عرضه کردند.

این برنامه نویسان که به دنبال راه کاری بودند تا زبانی را طراحی کنند که کار کردن با آن بسیار ساده باشد با الهام گرفتن از روش بازیسازی کودکان با لگو قطعات خانه سازی که با استفاده از آن می‌توان سازه‌های مختلفی ایجاد کرد. سعی کردند مفاهیم اصلی برنامه‌نویسی را در قالبی کاملاً بصری و همچون ساخت یک خانه با لگو آموزش دهند.

کودکان به هیچ وجه نیازی به نوشتن حتی یک خط کد هم برای تکمیل پروژه خود ندارند بلکه کدهای این زبان برنامه‌نویسی در قالب شکل‌های مختلف به صورت اماده و پیش فرض در مقابل کودک قرار می‌گیرد. حال کودک با کنار هم قرار دادن این اشکال اقدام به کدنویسی می‌کند.

زبان برنامه نویسی اسکرچ برای گروه سنی ۸ تا ۱۶ سال است و در نسخه اسکرچ جونیور کودکان ۵ تا ۷ سال هدف می باشد،

البته دیگر گروه های سنی هم اگر در سطح مبتدی باشند می توانند جهت یادگیری مفاهیم اصلی برنامه نویسی از این زبان کمک بگیرند.

زبان برنامه نویسی اسکرچ این امکان را برای کاربران فراهم می آورد تا خلاقانه فکر کنند، به صورت نظامند به تحلیل مسائل بپردازند و همچینن کارگروهی را یاد بگیرند.

به نظر می رسد که این مهارت ها به عنوان بخشی از مهارت های لازم و ضروری برای زندگی در قرن جدید باشد.

به عبارت دیگر، زمانیکه کودکان برنامه نویسی با اسکرچ (Scratch) را فرا می گیرند، با اصولی آشنا می شوند که به منزله بخشی مهم از زندگی در دنیای دیجیتال اند.

پس از فراگیری اصول برنامه نویسی با اسکرچ (Scratch)، کودکان استراتژی های مهمی از جمله حل کردن مسائل ریاضیاتی و کامپیوتری ، طراحی پروژه و به اشتراک گذاشتن نظرات خود را با دیگران نیز فرا می گیرند.در حقیقت زبان برنامه نویسی اسکرچ میتواند پلی کوچک برای یادگیری بازی سازی به کودکان باشد .

هرکسی در عصر حاضر برنامه نویسی بلد نباشد بی سواد است.

به اعتقاد وی،‌ کودکان عصر فناوری کودکانی نیستند که بتوانند ایمیل ارسال کنند ، اپلیکیشن نصب کنند و چت کنند بلکه کودکان واقعی عصر فناوری کسانی هستند که بتوانند با سیستم‌ها، گجت‌ها و پلتفرم‌های مختلف صحبت کنند و ارتباط برقرار کنند و آنچه مسلم است اینکه روش صحبت کردن با چنین سیستم‌هایی، یادگیری اصول برنامه‌نویسی است.در حال حاضر زبان برنامه نویسی اسکرچ در بیش از ۱۵۰ کشور جهان توسط افراد مختلف مورد استفاده قرار گرفته و به بیش از ۶۰ زبان زنده دنیا بهینه شده است که زبان فارسی هم یکی از آنها است.

در واقع با تغییر زبان، این امکان را خواهیم داشت تا کل محیط این زبان برنامه نویسی را با زبان مد نظر خود پیش روی داشته باشیم.

گیم هایی که طراحی بازی های ویدئویی را در ابتدایی ترین سطح خود معرفی می کنند.

Toca  Builders (بازی ساخت و ساز توکا):

که برای سن ۴ سال به بالا مناسب است .این بازی ، محیطی به سبک sandbox جعبه ی شنی را ارائه می دهد که در آن کودکان می توانند دنیای خود را بسازند. اغلب از آن به عنوان مقدمه راحت برای Minecraft ماین کرفت ) برای آموزش ساخت بازی به کودکان یاد می شود.

Super Mario Maker ( سو پر ماریو میکر ) :

برای سن ۶ سال به بالا مناسب است . کودکان و نوجوانان شما می تواند بلوک ها ، موارد و دشمنان خود را از دنیای ماریو وارد کند تا دوره های سوپر ماریو مخصوص خود را ایجاد کند.

Minecraft (ماین کرافت) :

برای سن ۷ سال به بالا مناسب است . این معروف ترین بازی در جهان است که به بچه ها اجازه می دهد محیط بازی خود را بسازند و توسعه دهند و یکی از بهترین ها برای آموزش ساخت بازی به کودکان است. حتی می توان کاربران پیشرفته تر تغییرات خود را در بازی ایجاد کنند.

سخن پایانی

بازی سازی برای کودکان، یک ابزار قدرتمند و مؤثر برای توسعه فیزیکی، شناختی و اجتماعی آن‌ها است. این نوع بازی‌ها به کودکان امکان می‌دهد تا در یادگیری، خلاقیت و همچنین حل مسائل تجربه کسب کنند. بازی سازی برای کودکان، چالش‌های مختلف را در مقابل آن‌ها قرار می‌دهد و آن‌ها را به دست‌آوردن روش‌های جدید برای حل مشکلات تشویق می‌کند.

بازی سازی برای کودکان همچنین به آن‌ها اجازه می‌دهد تا در فضای خود رشد کنند و خلاقانه فکر کنند. آن‌ها با استفاده از خلاقیت خود، قصه های جذاب روایت می‌کنند و دستورالعمل‌های پخت و پز، نقش بازارچه گری، شغل های جالب را تجربه می‌کنند. این نوع بازی‌ها به کودکان امکان می‌دهد تا خلاقیت خود را بروز دهند و در عین حال مهارت‌های اجتماعی و همکاری را تقویت کنند.