در دنیای پیچیده و هیجان‌انگیز برنامه نویسی، دو نام جاوا و جاوا اسکریپت به شدت معروف هستند. اما آیا تا به حال آنها را با یکدیگراشتباه گرفته‌اید؟ اگرچه این دو نام به نظر ممکن است مشابه باشند، اما در واقع دو دنیای مستقل با تفاوت‌ها و مزایا خاص خود را نمایان می‌کنند که ما در این مقاله به تفاوت جاوا و جاوا اسکریپت می پردازیم.

جاوا (Java) و جاوا اسکریپت (JavaScript) به دلایلی اغلب با یکدیگر اشتباه گرفته می‌شوند، اما واقعیت این است که آنها دو زبان کاملاً مجزا هستند. جاوا یک زبان برنامه نویسی قوی، چندمنظوره و قابلیت‌های پیچیده را بر روی ماشین مجازی جاوا اجرا می‌کند. از طرفی، جاوا اسکریپت یک زبان اسکریپتی وب است که اصطلاحاً به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا صفحات وب را پویا و تعاملی کنند که در ادامه مقاله تفاوت جاوا و جاوا اسکریپت به طور کامل توضیح خواهیم داد.

با وجود تفاوت جاوا و جاوا اسکریپت هر دو زبان نقش‌های مهمی را در دنیای برنامه نویسی ایفا می‌کنند. در این مقاله، به بررسی عمیق‌تر تفاوت جاوا و جاوا اسکریپت می‌پردازیم. به همراه ما باشید تا با ویژگی‌ها، کاربردها، و تفاوت‌های کلیدی این دو زبان آشنا شویم و بهترین انتخاب‌های برنامه نویسی خود را بر اساس نیازها و پروژه‌های خود داشته باشیم.

در ادامه مقاله تفاوت جاوا و جاوا اسکریپت به تعریف کامل از جاوا و جاوا اسکریپت می پردازیم:

جاوا چیست؟

جاوا یکی از قدرتمندترین و مهم‌ترین زبان‌های برنامه نویسی است که برای ایجاد نرم‌افزارها و برنامه‌های کامپیوتری به کار می‌رود. این زبان در دهه 1990 به وسیله شرکت Sun Microsystems توسعه داده شد و از آن زمان به یکی از اصولی‌ترین ابزارهای توسعه نرم‌افزار تبدیل شده است.

یکی از ویژگی‌های فریبنده جاوا، قابلیت پورتابلیتی (قابلیت اجرا بر روی پلتفرم‌های مختلف) آن است. این به این معناست که برنامه‌های نوشته شده با جاوا بدون در نظر گرفتن نوع دستگاه یا سیستم‌عاملی که روی آن اجرا می‌شوند، قابلیت اجرا دارند. این امکان به واسطه ماشین مجازی جاوا (JVM) فراهم می‌شود که به عنوان یک لایه میانی بین برنامه نویسی جاوا و سخت‌افزار عمل می‌کند.

یکی از اصول اساسی کدنویسی در جاوا، استفاده از شیءگرایی است. این اصل به برنامه نویسان کمک می‌کند تا کدهایشان را به صورت سازمان‌یافته و بهینه نوشته و مدیریت کنند. با استفاده از این اصول، نرم‌افزارها به سادگی قابلیت توسعه، تعمیر و اصلاح دارند و این باعث افزایش کیفیت و قابلیت‌های آنها می‌شود.

به‌طور خلاصه، جاوا به‌عنوان یک زبان برنامه نویسی کامپایلی، با ویژگی‌هایی همچون پورتابلیتی بالا و پشتیبانی از شیءگرایی، یک ابزار قدرتمند برای توسعه نرم‌افزارهای متنوع در دنیای فناوری است.

جاوا اسکریپت چیست؟

جاوا اسکریپت (JavaScript) یک زبان اسکریپت نویسی است  و یک زبان برنامه نویسی نیست.که به طور اصلی برای افزودن تعاملات و مدیریت تغییرات صفحات وب مورد استفاده قرار می‌گیرد. این زبان به صورت مستقیم در مرورگرهای وب اجرا می‌شود و به وبسایت‌ها امکان می‌دهد تا تعاملاتی مانند کلیک کردن دکمه‌ها، ورود اطلاعات به فرم‌ها و تغییرات زنده در محتوا را به کاربران ارائه دهند.

به طور خاص، جاوا اسکریپت توانایی‌هایی ارائه می‌دهد که به وبسایت‌ها امکان می‌دهد به شیوه‌هایی متنوع با کاربران تعامل کنند. از جمله این توانایی‌ها می‌توان به کنترل عناصر صفحه مانند دکمه‌ها و فرم‌ها، تغییر محتوا و ایجاد تغییرات در زمان واقعی اشاره کرد. همچنین، از طریق جاوا اسکریپت امکان ارتباط با سرور و ارسال و دریافت داده‌ها به و از آن فراهم می‌شود.

با توجه به طراحی ساده و قابلیت‌های متنوع، جاوا اسکریپت به عنوان یکی از ابزارهای اساسی توسعه وب‌سایت‌های پویا و تعاملی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این زبان با امکاناتی مثل تعامل با کاربر، تغییرات پویا در صفحه و ارتباط با سرور، نقش مهمی در جلب توجه و تجربه کاربری بهبود یافته در دنیای وب ایفا می‌کند.

در اینجای مقاله تفاوت جاوا و جاوا اسکریپت به تفاوت بین آنها می پردازیم:

تفاوت جاوا و جاوا اسکریپت از نظر قابلیت ها چیست؟

جاوا (Java)

1. کامپایلی و قابلیت پلتفرم‌مستقل: زبان برنامه نویسی جاوا به صورت کامپایلی عمل می‌کند، به این معنا که قبل از اجرا، کدهای جاوا توسط کامپایلر به بایت‌کد (بایت‌کد جاوا) ترجمه می‌شوند. این بایت‌کد سپس توسط ماشین مجازی جاوا (JVM) اجرا می‌شود. این ویژگی باعث می‌شود که برنامه‌های جاوا به‌طور پلتفرم‌مستقل عمل کنند، به این معنا که کد نوشته شده یک‌بار می‌تواند بر روی انواع مختلف سیستم‌عامل‌ها و دستگاه‌ها اجرا شود، فقط کافی است که ماشین مجازی جاوا بر روی آن سیستم نصب باشد.
2. شیءگرایی: جاوا به عنوان یک زبان شیءگرا طراحی شده است، این به این معناست که برنامه نویسان می‌توانند با ساختن کلاس‌ها و اشیاء، نرم‌افزارهایی را طراحی و پیاده‌سازی کنند که به طور سازمان‌یافته‌تر و قابل تعمیرتری مدیریت می‌شوند.
3. کاربردهای گسترده: جاوا در صنعت نرم‌افزار به صورت گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد. این زبان به منظور توسعه نرم‌افزارهای متنوعی از جمله نرم‌افزارهای کامپیوتری، اپلیکیشن‌های موبایل، سیستم‌های سروری و حتی اینترنت اشیا (IoT) مورد استفاده قرار می‌گیرد. با دارا بودن قابلیت‌های گوناگون، جاوا به توسعه‌دهندگان امکان می‌دهد برنامه‌های پیچیده و مقیاس‌پذیر را بر اساس نیازهای مختلف ایجاد کنند.

جاوا اسکریپت (JavaScript)

1. اسکریپت و قابلیت اجرایی در مرورگرها: جاوا اسکریپت یک زبان اسکریپت است که به طور مستقیم در مرورگرهای وب اجرا می‌شود. این به این معناست که برنامه‌های جاوا اسکریپت بدون نیاز به مرحله کامپایل قبلی، به‌صورت مستقیم در صفحات وب اجرا می‌شوند.
2. تعامل با کاربر: جاوا اسکریپت به عنوان ابزاری برای افزودن تعاملات به وبسایت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این زبان به وبسایت‌ها امکان می‌دهد تا دکمه‌های کلیکی، فرم‌های ورودی و تغییرات زنده را به کاربران نشان دهند و به این ترتیب، تجربه تعاملی بهتری را فراهم کنند.
3. پویایی و تغییرات زنده: یکی از ویژگی‌های مهم جاوا اسکریپت، ایجاد پویایی و تغییرات زنده در صفحات وب است. این به معنای این است که با استفاده از جاوا اسکریپت، صفحات وب می‌توانند بدون نیاز به بارگذاری دوباره، تغییرات را به کاربران نمایش دهند و این ویژگی بهبود‌های قابل توجهی در تجربه کاربری ایجاد می‌کند.
4. توسعه و تست سریع: به دلیل ماهیت اسکریپتی، توسعه و تست در جاوا اسکریپت به صورت سریع‌تر و آسان‌تر انجام می‌شود. برنامه نویسان می‌توانند تغییرات را به‌سرعت اعمال و تست کنند و این ویژگی باعث افزایش بهره‌وری در فرآیند توسعه می‌شود.

تفاوت جاوا و جاوا اسکریپت به طور عمومی

اجرا (نحوه اجرا)

یکی از تفاوت جاوا و جاوا اسکریپت که بسیار مهم است نحوه اجرا آن دو است.در حالی که هر دو برنامه قادر به چاپ عبارت “hello world” هستند، روش اجرای آنها اختلافاتی دارد. کد جاوا اسکریپت مستقیماً توسط مرورگر وب اجرا می‌شود. به عبارت دیگر، شما نیاز دارید تا اسکریپت جاوا اسکریپت را در داخل صفحه HTML خود تعبیه کنید و اجازه دهید مرورگر آن را اجرا کند. از سوی دیگر، برنامه‌های جاوا باید توسط یک کامپایلر به بایت‌کد ترجمه شده و سپس در ماشین مجازی جاوا (JVM) اجرا می‌شوند. این به معنای این است که برنامه‌های جاوا قابلیت اجرای مستقل از سایر برنامه‌ها را دارند و می‌توانند بر روی انواع دستگاه‌ها اجرا شوند، حتی در محیط‌های مختلفی مانند یخچال‌هوشمند.

پیچیدگی

یکی از تفاوت جاوا و جاوا اسکریپت پیچیدگی است.جاوا به عنوان یک زبان پیچیده‌تر شناخته می‌شود. این پیچیدگی به منظور حفظ قابلیت اجرای مستقل از دیگر برنامه‌ها ضروری است. به عبارت دیگر، جاوا برای اجرای مستقل از پلتفرم و سیستم‌عامل طراحی شده است. در مقابل، جاوا اسکریپت به طرزی ساده‌تر طراحی شده است تا به مرورگر امکان اجرای اسکریپت‌ها را بدهد. این سبب می‌شود که برای اجرای آن، به یک مفسر در مرورگر وابسته باشید.

سهولت یادگیری

یکی دیگر از تفاوت جاوا و جاوا اسکریپت سهولت یادگیری است. اگرچه جاوا به عنوان زبان پیچیده‌تری محسوب می‌شود، اما یادگیری آن به نسبت آسان است. به عنوان یک زبان برنامه نویسی، جاوا اسکریپت به طور ساده‌تری طراحی شده است و بیشتر به منظور اجرا در مرورگرها استفاده می‌شود. این ساختار ساده باعث می‌شود که اسکریپت‌ها بدون نیاز به بارگذاری مجدد صفحه به صورت موثر در مرورگر اجرا شوند. این سادگی به تجربه یکنواخت تری از صفحات وب در انواع محیط‌ها کمک می‌کند. در حالی که جاوا به دلیل پیچیدگی‌اش می‌تواند به طور مستقل در دستگاه‌ها و سیستم‌های مختلف اجرا شود.

فرمت فایل

یکی از تفاوت جاوا و جاوا اسکریپت فرمت فایل است.نوع فایل نیز یک تفاوت مهم است. برای جاوا از پسوند “.java” و برای جاوا اسکریپت از پسوند “.js” استفاده می‌شود. این موضوع می‌تواند بر اجرا و تفسیر صحیح کدها تأثیر داشته باشد.

حمایت کردن

یکی دیگر از تفاوت جاوا و جاوا اسکریپت حمایت کردن است که با توجه به این که جاوا زبان کامپایل و تفسیر شده‌ای است، می‌تواند بر روی اکثر دستگاه‌ها و سیستم‌عامل‌ها اجرا شود. از طرفی، جاوا اسکریپت به عنوان یک زبان برنامه نویسی وبی، بیشتر به مرورگرها وابسته است و تقریباً تمام مرورگرها از آن پشتیبانی می‌کنند.

این تفاوت جاوا و جاوا اسکریپت نقش مهمی در کاربردها و انتخاب بین این دو زبان دارند. با درک این تفاوت‌ها، می‌توانید بهترین ابزار را برای پروژه‌های مختلف انتخاب کنید.

در بخش بعدی مقاله تفاوت جاوا و جاوا اسکریپت به شباهت بین آنها پرداختیم:

شباهت جاوا و جاوا اسکریپت چیست؟

شیءگرایی (Object-Oriented Programming – OOP): هر دو جاوا و جاوا اسکریپت از مدل شیءگرایی پشتیبانی می‌کنند. این به معنای این است که برنامه نویسان می‌توانند اشیاء و کلاس‌ها را بسازند تا برنامه‌ها را به شکل ماژولار و سازمان‌یافته‌تر طراحی کنند. این رویکرد به توسعه‌دهندگان امکان می‌دهد که کدهای قابل تجدید‌پذیری و قابلیت تعمیر بالاتری داشته باشند.

در ادامه مقاله تفاوت جاوا و جاوا اسکریپت ، برای استفاده از جاوا و جاوا اسکریپت کدام بهتر است می پردازیم:

جاوا یا جاوا اسکریپت ،کدام بهتر است؟

انتخاب بین جاوا و جاوا اسکریپت به میزان نیاز‌ها، پروژه‌ها و هدف شما بستگی دارد. هر دو زبان ویژگی‌ها و کاربردهای مختلفی دارند، بنابراین بهتر است بر اساس موارد زیر تصمیم بگیرید:

1. نوع پروژه: اگر قصد دارید نرم‌افزار‌های دسکتاپ، نرم‌افزار‌های موبایل یا حتی اینترنت اشیا توسعه دهید، جاوا بهترین انتخاب است. اما اگر به ساخت وبسایت‌های تعاملی و پویا با تعاملات کاربری بالا نیاز دارید، جاوا اسکریپت بهترین گزینه خواهد بود.
2. سرعت توسعه: جاوا اسکریپت به دلیل ساختار ساده‌تر و امکان اجرای سریع‌تر بدون نیاز به کامپایل، سرعت توسعه را افزایش می‌دهد. اگر به توسعه سریع و تست کدها به طور مکرر نیاز دارید، جاوا اسکریپت مناسب است.
3. محیط اجرا:  یکی از تفاوت جاوا و جاوا اسکریپت محیط اجرا آن است.جاوا بر روی ماشین مجازی جاوا (JVM) اجرا می‌شود و مستقل از سیستم عامل است، در حالی که جاوا اسکریپت در مرورگرها اجرا می‌شود. بنابراین، اگر قصد دارید برنامه‌های خود را در بخش‌های مختلف مانند سیستم‌عامل‌ها یا دستگاه‌ها اجرا کنید، جاوا مناسب است.
4. پیچیدگی: جاوا زبان پیچیده‌تری است و برای پروژه‌های بزرگ و پیچیده مناسب است. اگر پروژه‌ی ساده‌تری دارید یا به سرعت خروجی می‌خواهید، جاوا اسکریپت ممکن است بهترین انتخاب باشد.
5. مهارت‌های فردی: اگر قبلاً تجربه با یکی از این دو زبان را داشته‌اید یا در یکی از آنها مهارت دارید، ممکن است انتخاب شما به سمت زبانی که با آن آشنا هستید، بیافتد.

به طور کلی، انتخاب بین جاوا و جاوا اسکریپت بستگی به نیاز‌ها، اهداف و شرایط پروژه‌های شما دارد. بهتر است با توجه به ویژگی‌ها و مزایا و معایب هر دو زبان، تصمیمی را اتخاذ کنید که بهترین عملکرد و نتیجه را برای پروژه‌های خود فراهم کند.

سخن پایانی

در پایان مقاله تفاوت جاوا و جاوا اسکریپت ، مهم است تفاوت جاوا و جاوا اسکریپت را به درستی در نظر گرفته و به هر کدام بر اساس نیازها و موارد کاربردی خود استفاده کنید. جاوا به عنوان یک زبان قوی و پیچیده، برای ساخت برنامه‌های کامپیوتری چندمنظوره و نرم‌افزارهای پیچیده ایده‌آل است. در مقابل، جاوا اسکریپت با سادگی و پویایی خود، به تعاملات وب و ایجاد صفحات تعاملی پاسخ می‌دهد.